Da bi se izbalansirao uticaj Zakona o agencijskom zapošljavanju (dalje: zakon) i da se ne bi ugrozilo „redovno” zapošljavanje u skladu sa Zakonom o radu, Zakon je uveo dve vrste ograničavanja primene agencijskog zapošljavanja.
PRVO OGRANIČENJE (ČLAN 13. ZAKONA)
Ugovor o ustupanju zaposlenih ne može da se zaključi:
1) za zamenu zaposlenog kod poslodavca korisnika kod kog je organizovan štrajk, osim ako zaposleni koji je kod poslodavca korisnika određen da radi za vreme štrajka radi obezbeđivanja minimuma procesa rada odbije da radi;
2) za obavljanje poslova na kojima je poslodavac korisnik utvrdio višak zaposlenih u skladu sa opštim propisima o radu u roku utvrđenom u skladu sa zakonom kojim se uređuje rad;
3) radi ustupanja zaposlenog drugoj Agenciji;
4) na poslovima na kojima je kod poslodavca korisnika uvedeno skraćeno radno vreme u skladu sa propisima o radu i propisima o bezbednosti i zdravlju na radu ili beneficirani radni staž u skladu sa propisima o penzijskom i invalidskom osiguranju;
5) na radnim mestima državnih službenika Republike Srbije i službenika u jedinicama lokalne samouprave i autonomne pokrajine;
6) u slučajevima kada je zakonom za poslodavca korisnika propisana obaveza sprovođenja javnog konkursa za zasnivanje radnog odnosa na određeno vreme;
7) u drugim slučajevima koji se zasnivaju na opštem interesu, a posebno u cilju zaštite upućenih zaposlenih, bezbednosti i zdravlja na radu, sprečavanja poremećaja na tržištu rada i sprečavanja zloupotreba.
DRUGO OGRANIČENJE (ČLAN 14. ZAKONA)
Ukupan broj ustupljenih zaposlenih u radnom odnosu na određeno vreme kod poslodavca korisnika ne može da bude veći od 10% od ukupnog broja zaposlenih kod poslodavca korisnika na dan zaključenja ugovora o ustupanju zaposlenih, odnosno na dan izmene tog ugovora kojim se menja broj ustupljenih zaposlenih.
Takođe, poslodavac korisnik koji ima manje od 50 zaposlenih na dan zaključenja ugovora o ustupanju zaposlenih može da angažuje:
1) jednog ustupljenog zaposlenog ako ima od 2 do 9 zaposlenih;
2) dva ustupljena zaposlena ako ima od 10 do 19 zaposlenih;
3) tri ustupljena zaposlena ako ima od 20 do 29 zaposlenih;
4) četiri ustupljena zaposlena ako ima od 30 do 39 zaposlenih;
5) pet ustupljenih zaposlenih ako ima od 40 do 49 zaposlenih.
U navedena ograničenja ne računaju se ustupljeni zaposleni kod poslodavca korisnika koji sa Agencijom imaju zaključen ugovor o radu na neodređeno vreme, bez obzira na period na koji su ustupljeni poslodavcu korisniku.
TRAJANjE USTUPANjA
Definisano je da zaposlenog na određeno vreme Agencija može da ustupi na rad kod poslodavca korisnika u slučajevima i u trajanju utvrđenom za zasnivanje radnog odnosa na određeno vreme u skladu sa zakonom kojim se uređuje rad. Ova odredba odnosi se na primenu člana 37. Zakona o radu.
Merila iz ovog člana Zakona o radu moraju da se poštuju i prilikom angažovanja ustupljenih radnika na određeno vreme. U vezi sa tim treba obratiti pažnju na odredbu stava 3. člana 16. Zakona – da se smatra da je ustupljeni zaposleni koji je prethodno kod istog poslodavca korisnika radio na određeno vreme neposredno ili preko iste ili druge Agencije, suprotno odredbama člana 37. Zakona o radu, ili koji ostane da radi kod poslodavca korisnika najmanje pet radnih dana nakon isteka vremena za koje je ustupljen, zasnovao radni odnos na neodređeno vreme kod poslodavca korisnika.
Da bi se utvrdilo da li je u konkretnom slučaju došlo do prerastanja radnog odnosa iz određenog u neodređeno vreme, zaposleni može da pokrene radni spor protiv poslodavca korisnika u rokovima i na način propisan zakonom.
Da bi se sprečilo kontinuirano angažovanje zaposlenih na određeno vreme kod istog poslodavca korisnika mimo člana 37. Zakona o radu propisano je da Agencija ne može da ustupi zaposlenog na određeno vreme koji je prethodno bio u radnom odnosu na određeno vreme kod istog poslodavca korisnika neposredno ili preko iste ili druge Agencije u ukupnom trajanju dužem od 24 meseca, osim u slučajevima kada je rad na određeno vreme kod poslodavca korisnika dozvoljen u dužem trajanju u skladu sa zakonom kojim se uređuje rad (slučajevi iz člana 37. stav 4. Zakona o radu).
Više o ovoj temi pisali smo u časopisu Lege Artis Propisi u praksi u okviru teksta Novine koje od 1. marta 2020. na tržište rada donosi Zakon o agencijskom zapošljavanju.
Redakcija