Članom 138a Zakona o izvršenju i obezbeđenju uveden je poseban novi postupak koji naše izvršno zakonodavstvo do sada nije poznavalo, a to je postupak dobrovoljnog namirenja novčanih potraživanja pred javnim izvršiteljem, čija primena počinje od 1. januar 2020. godine.
Pravilnik o postupku dobrovoljnog namirenja novčanog potraživanja pre pokretanja izvršnog postupka, objavljen je u „Službenom glasniku RSˮ broj 90/2019 od 20. 12. 2019, a stupa na snagu 1. januara 2020. godine.
Suština ovog postupka je u tome da dužnik postigne sporazum sa poveriocem uz posredovanje javnog izvršitelja, ali bez ulaženja u izvršni postupak i uz znatno manje troškove. Ovde nije reč o izvršnom postupku, već o obligacionom odnosu između dužnika i poverioca koji bi postigli dogovor i njegovim ispunjenjem izbegli izvršni postupak.
Cilj ovog tzv. mekog metoda naplate dugovanja jeste smanjenje broja izvršnih postupaka i predstavlja poslednju šansu da se strane u nekom obligacionom odnosu dogovore u pogledu ispunjenja utvrđenih obaveza.
Postupak dobrovoljnog namirenja novčanog potraživanja pre pokretanja izvršnog postupka započinje podnošenjem pismenog predloga izvršnog poverioca, koji je obavezan da, uz ovaj predlog, javnom izvršitelju dostavi i izvršnu ili verodostojnu ispravu kojom dokazuje postojanje i dospelost svog potraživanja. Dakle, inicijativa za ovaj postupak mora da potekne od izvršnog poverioca.
U postupku učestvuje javni izvršitelj po izboru izvršnog poverioca, a izuzetno, ukoliko se postupak dobrovoljnog namirenja novčanog potraživanja pre pokretanja izvršnog postupka vodi radi dobrovoljnog namirenja novčanog potraživanja nastalog iz komunalnih ili srodnih delatnosti, predlog se podnosi javnom izvršitelju čija se nadležnost određuje u skladu sa članom 393. Zakona.
Javni izvršitelj naložiće izvršnom poveriocu da uplati predujam na ime troškova ovog postupka u skladu sa odredbama Javnoizvršiteljske tarife
Nakon dostavljanja dokaza o uplati predujma, javni izvršitelj poziva izvršnog dužnika da dobrovoljno namiri novčano potraživanje
Kao što se vidi, javni izvršitelj će imati posredničku ulogu u postizanju sporazuma između dužnika i poverioca.
Postupak se smatra okončanim:
– bezuspešnim protekom roka od 60 dana,
– zaključenjem sporazuma između izvršnog poverioca i izvršnog dužnika
– dobrovoljnim namirenjem novčanog potraživanja iz izvršne ili verodostojne isprave.
U slučaju da potraživanje iz izvršne ili verodostojne isprave bude dobrovoljno namireno u celini ili delimično, kao i u slučaju zaključenja sporazuma između izvršnog poverioca i izvršnog dužnika, javni izvršitelj ima pravo na naknadu u skladu sa Javnoizvršiteljskom tarifom, pri čemu troškove ovog postupka konačno snosi izvršni dužnik.
Sporazum potpisuju izvršni poverilac i izvršni dužnik, pri čemu njime uređuju dalji odnos između izvršnog poverioca i izvršnog dužnika u pogledu namirenja novčanog potraživanja – plaćanje duga na rate, otpust duga i dr.;
Osim toga, bitna je i zakonska odredba po kojoj, pokretanjem postupka dobrovoljnog namirenja novčanog potraživanja pre pokretanja izvršnog postupka, nastaje zastoj zastarelosti u trajanju od šezdeset dana.
O okončanju postupka dobrovoljnog namirenja novčanog potraživanja javni izvršitelj sačinjava zapisnik.
Više o ovoj temi čitajte u Komentaru u našem izdanju Propisi.net.
Redakcija