Zakon o Privremenom registru majki i drugih lica kojima se uplaćuje novčana pomoć

Na osnovu člana 112. stav 1. tačka 2. Ustava Republike Srbije, donosim

Ukaz o proglašenju Zakona o Privremenom registru majki i drugih lica kojima se uplaćuje novčana pomoć

Proglašava se Zakon o Privremenom registru majki i drugih lica kojima se uplaćuje novčana pomoć, koji je donela Narodna skupština Republike Srbije na sednici Četvrtog vanrednog zasedanja u Trinaestom sazivu, 26. jula 2023. godine.

PR broj 62

U Beogradu, 27. jula 2023. godine

Predsednik,

Aleksandar Vučić, s.r.

Zakon o Privremenom registru majki i drugih lica kojima se uplaćuje novčana pomoć

Zakon je objavljen u "Službenom glasniku RS", br. 62/2023 od 27.7.2023. godine, a stupio je na snagu 1.8.2023, osim člana 8. ovog zakona koji stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja ovog zakona u "Službenom glasniku Republike Srbije".

Predmet zakona

Član 1.

Ovim zakonom uređuju se sačinjavanje i vođenje Privremenog registra majki i drugih lica kojima se uplaćuje novčana pomoć (u daljem tekstu: Privremeni registar) u cilju ublažavanja posledica krize izazvane poremećajima na svetskom tržištu i jednokratnog podsticaja za poboljšanje materijalnih uslova lica na koja se odnose odredbe ovog zakona, način uplate novčane pomoći, kao i druga pitanja koja su od značaja za dobijanje novčane pomoći.

Pravo na novčanu pomoć

Član 2.

Pravo na uplatu novčane pomoći u skladu sa ovim zakonom ima majka deteta za koje se isplaćuje novčana pomoć, a izuzetno otac, staratelj ili hranitelj deteta za koje se isplaćuje novčana pomoć, pod uslovima propisanim ovim zakonom.

Značenje izraza

Član 3.

U smislu ovog zakona, pojedini izrazi imaju sledeće značenje:

1) "dete za koje se isplaćuje novčana pomoć" je fizičko lice koje je rođeno 21. novembra 2006. godine ili nakon tog datuma i koje je na dan stupanja na snagu ovog zakona državljanin Republike Srbije;

2) "podnosilac prijave" je majka deteta za koje se isplaćuje novčana pomoć, izuzev majke deteta koje je na dan stupanja na snagu ovog zakona na hraniteljstvu zasnovanom odlukom organa starateljstva, koja se prijavi za uplatu novčane pomoći u skladu sa ovim zakonom sa važećom ličnom kartom na dan prijave. Ako majka deteta za koje se isplaćuje novčana pomoć nije poznata ili nije živa ili ne ispunjava uslove u skladu sa ovim zakonom, podnosilac prijave može biti otac ili staratelj deteta za koje se isplaćuje novčana pomoć, koji se prijavi za uplatu novčane pomoći u skladu sa ovim zakonom sa važećom ličnom kartom na dan prijave, izuzev oca ili staratelja deteta koje je na dan stupanja na snagu ovog zakona na hraniteljstvu zasnovanom odlukom organa starateljstva;

3) "majka deteta za koje se isplaćuje novčana pomoć" je žena koja na dan stupanja na snagu ovog zakona ispunjava sledeće uslove:

(1) upisana je u matičnu knjigu rođenih kao majka deteta za koje se isplaćuje novčana pomoć,

(2) državljanin je Republike Srbije,

(3) ima prebivalište na teritoriji Republike Srbije u skladu sa zakonom kojim se uređuju prebivalište i boravište građana,

(4) ima status roditelja koji vrši roditeljsko pravo prema detetu za koje se isplaćuje novčana pomoć u smislu propisa kojima se uređuju porodični odnosi;

4) "otac deteta za koje se isplaćuje novčana pomoć" je muškarac koji na dan stupanja na snagu ovog zakona ispunjava sledeće uslove:

(1) upisan je u matičnu knjigu rođenih kao otac deteta za koje se isplaćuje novčana pomoć,

(2) sam vrši roditeljsko pravo prema detetu za koje se isplaćuje novčana pomoć u smislu propisa kojima se uređuju porodični odnosi,

(3) državljanin je Republike Srbije,

(4) ima prebivalište na teritoriji Republike Srbije u skladu sa zakonom kojim se uređuju prebivalište i boravište građana;

5) "staratelj deteta za koje se isplaćuje novčana pomoć" je fizičko lice koje na dan stupanja na snagu ovog zakona ispunjava sledeće uslove:

(1) pravnosnažnim rešenjem organa starateljstva postavljen je za staratelja deteta za koje se isplaćuje novčana pomoć,

(2) državljanin je Republike Srbije,

(3) ima prebivalište na teritoriji Republike Srbije u skladu sa zakonom kojim se uređuju prebivalište i boravište građana;

6) "lice kojem se novčana pomoć uplaćuje bez podnošenja prijave" je hranitelj deteta za koje se isplaćuje novčana pomoć i primalac novčane socijalne pomoći, u skladu sa ovim zakonom;

7) "hranitelj deteta za koje se isplaćuje novčana pomoć" je fizičko lice koje je na dan stupanja na snagu ovog zakona u statusu hranitelja deteta za koje se isplaćuje novčana pomoć, na osnovu odluke organa starateljstva, u skladu sa propisima kojima se uređuju porodični odnosi;

8) "primalac novčane socijalne pomoći" je fizičko lice koje je državljanin Republike Srbije i koje je na dan stupanja na snagu ovog zakona nosilac prava u porodici koja ostvaruje novčanu socijalnu pomoć u smislu zakona kojim se uređuje socijalna zaštita i koje ispunjava uslove iz tačke 3) ili tačke 4) ovog člana;

9) "novčana pomoć" je naknada koju Republika Srbija - Ministarstvo finansija, preko Uprave za trezor isplaćuje, u iznosu od 10.000 dinara za svako dete za koje se isplaćuje novčana pomoć, licima iz tač. 2) i 6) ovog člana, koja ispunjavaju uslove u skladu sa ovim zakonom;

10) "Privremeni registar" je evidencija koja sadrži zakonom propisane podatke o fizičkim licima iz tač. 1), 2) i 6) ovog člana.

Privremeni registar

Član 4.

Radi uplate novčane pomoći Ministarstvo finansija sačinjava i vodi Privremeni registar.

Privremeni registar iz stava 1. ovog člana sadrži sledeće podatke:

1) podatke koje podnosilac prijave dostavlja Ministarstvu finansija:

(1) jedinstveni matični broj podnosioca prijave,

(2) registarski broj važeće lične karte podnosioca prijave,

(3) jedinstveni matični broj svakog deteta za koje se isplaćuje novčana pomoć,

(4) naziv banke kod koje je otvoren ili će biti otvoren račun podnosioca prijave na koji će se uplatiti novčana pomoć,

(5) digitalizovanu kopiju pravnosnažne sudske odluke na osnovu koje otac deteta za koje se isplaćuje novčana pomoć sam vrši roditeljsko pravo, ukoliko je on podnosilac prijave,

(6) digitalizovanu kopiju pravnosnažne odluke organa starateljstva kojom se dete za koje se isplaćuje novčana pomoć stavlja pod starateljstvo, ukoliko je podnosilac prijave staratelj deteta za koje se isplaćuje novčana pomoć;

2) podatke o licu kojem se novčana pomoć uplaćuje bez podnošenja prijave, koje Ministarstvo za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja dostavlja Ministarstvu finansija, na dan stupanja na snagu ovog zakona:

(1) ime i prezime,

(2) jedinstveni matični broj lica kojem se novčana pomoć uplaćuje bez podnošenja prijave,

(3) jedinstveni matični broj svakog deteta za koje se isplaćuje novčana pomoć licu kojem se novčana pomoć uplaćuje bez podnošenja prijave,

(4) način isplate novčane socijalne pomoći iz evidencije primalaca novčane socijalne pomoći, odnosno naknade koja se isplaćuje hranitelju,

(5) broj tekućeg računa preko koga primalac novčane socijalne pomoći prima pomoć, odnosno preko koga hranitelj prima naknadu.

Podnosilac prijave i organ iz stava 2. tač. 1) i 2) ovog člana dužni su da dostavljaju tačne i potpune podatke Ministarstvu finansija.

Tačnost i potpunost podataka iz stava 2. tačka 1) podtač. (1), (2) i (3) i tačka 2) podtač. (1), (2) i (3) ovog člana Ministarstvo finansija proverava u saradnji sa Ministarstvom unutrašnjih poslova, a Ministarstvo unutrašnjih poslova podatke iz stava 2. tačka 1) podtač. (1), (2) i (3) i tačka 2) podtač. (1), (2) i (3) ovog člana, u slučaju kada su isti tačni i potpuni, dostavlja Ministarstvu finansija uz podatak o imenu i prezimenu.

Tačnost i potpunost podataka iz stava 2. tačka 1) podtač. (1) i (4) ovog člana, kao i ime i prezime podnosioca prijave, Ministarstvo finansija proverava na osnovu podataka koje mu, preko Narodne banke Srbije, dostave banke koje vode račune iz podtačke (4).

Ministarstvo finansija u saradnji sa Ministarstvom državne uprave i lokalne samouprave proverava da li su podnosilac prijave, dete za koje se isplaćuje novčana​​ pomoć, kao i podaci kojima se dokazuje ispunjenje uslova propisanih ovim zakonom upisani u matičnu knjigu, u roku od pet dana od dana podnošenja zahteva.

Podatke iz stava 4. ovog člana Ministarstvo finansija, radi provere tačnosti i potpunosti dostavlja elektronskim putem Ministarstvu unutrašnjih poslova preko Uprave za trezor.

Ministarstvo unutrašnjih poslova proverava, bez naknade, tačnost i potpunost podataka iz stava 4. ovog člana, u roku od pet dana od dana podnošenja zahteva za proveru njihove tačnosti i potpunosti.

Podatke iz stava 5. ovog člana Ministarstvo finansija, preko Uprave za trezor, dostavlja u elektronskom obliku Narodnoj banci Srbije radi prosleđivanja bankama.

Banka je dužna da podatke o dinarskim računima podnosilaca prijave na koje će biti isplaćena novčana pomoć, i to: jedinstveni matični broj građana i broj računa, dostavi Narodnoj banci Srbije u roku od pet radnih dana od dana prijema podataka iz stava 9. ovog člana, odnosno narednog radnog dana od dana otvaranja računa iz člana 6. stav 3. ovog zakona, na način koji utvrdi Narodna banka Srbije.

Narodna banka Srbije pribavljene podatke iz stava 10. ovog člana dostavlja Ministarstvu finansija, preko Uprave za trezor, najkasnije narednog radnog dana od dana njihovog prijema.

Ministarstvo finansija podatke iz stava 2. ovog člana obrađuje u svrhu propisanu ovim zakonom i čuva i štiti u skladu sa zakonom kojim se uređuje zaštita podataka o ličnosti.

Prijavljivanje za uplatu novčane pomoći

Član 5.

Podnosilac prijave prijavljuje se za uplatu novčane pomoći u periodu od 20. avgusta do 20. septembra 2023. godine, u skladu sa ovim zakonom - elektronski preko portala Uprave za trezor.

Licu kojem se novčana pomoć uplaćuje bez podnošenja prijave isplata novčane pomoći vrši se bez podnošenja prijave iz stava 1. ovog člana.

Poseban namenski račun za uplatu novčane pomoći

Član 6.

Ako lice kojem se novčana pomoć uplaćuje bez podnošenja prijave nema tekući račun, banka "Banka Poštanska štedionica" a.d. Beograd će ovom licu otvoriti poseban namenski račun za uplatu novčane pomoći.

"Banka Poštanska štedionica" a.d. Beograd dužna je da otvori poseban namenski račun iz stava 1. ovog člana u roku od pet dana od dana dostavljanja podataka od strane Ministarstva finansija.

U slučaju da podnosilac prijave nema tekući račun otvoren kod banke ili ne želi da mu se uplata izvrši u banci u kojoj imaju otvoren tekući račun, poseban namenski račun za uplatu novčane pomoći otvara izabrana banka koju podnosilac prijave odredi prilikom prijavljivanja za uplatu novčane pomoći u skladu sa članom 5. stav 1. ovog zakona.

Izabrana banka iz stava 3. ovog člana dužna je da otvori poseban namenski račun iz tog stava u roku od pet dana od dana dostavljanja podataka od strane Ministarstva finansija.

Pri otvaranju posebnog namenskog računa iz st. 1. i 3. ovog člana ne zaključuje se okvirni ugovor kojim se uređuju uslovi za otvaranje, vođenje i gašenje tog računa.

Podaci o posebnim namenskim računima iz st. 1. i 3. ovog člana ne dostavljaju se u jedinstveni registar tekućih i drugih računa pravnih i fizičkih lica koji vodi Narodna banka Srbije.

Za otvaranje i vođenje posebnih namenskih računa iz st. 1. i 3. ovog člana, kao i za izvršenje platnih transakcija i pružanje drugih usluga u vezi s tim računima, Uprava za trezor, banke i JP "Pošta Srbije" ne mogu naplatiti naknadu niti druge troškove.

Narodna banka Srbije ne naplaćuje Upravi za trezor naknade i druge troškove za prenos sredstava po osnovu uplate novčane pomoći u platnim sistemima čiji je operator.

Nakon što banka u celini isplati iznos novčane pomoći sa posebnog namenskog računa ili nakon što podnosilac prijave, odnosno lice kojem se novčana pomoć uplaćuje bez podnošenja prijave na drugi način raspolaže sredstvima novčane pomoći u celini (npr. prenos na drugi račun), banka ima pravo da ugasi taj račun.

Banka je dužna da u skladu sa ugovorenim načinom komunikacije sa klijentom (npr. dopisom, imejlom, SMS-om, ili u aplikaciji elektronskog bankarstva) obavesti podnosioca prijave, svog klijenta, da je na njegov tekući račun u banci izvršena uplata novčane pomoći.

Način isplate novčane pomoći i reklamacije

Član 7.

Ministarstvo finansija isplaćuje novčanu pomoć podnosiocu prijave i licu kojem se novčana pomoć uplaćuje bez podnošenja prijave prenosom sredstava sa posebnog namenskog računa koji je otvoren za tu namenu kod Uprave za trezor na tekući, odnosno posebni namenski račun podnosioca prijave ili lica kojem se novčana pomoć uplaćuje bez podnošenja prijave koji se vodi kod banke.

Ministarstvo finansija započinje isplatu novčane pomoći od 25. septembra 2023. godine.

Reklamaciju povodom isplate novčane pomoći, podnosilac prijave i lice kojem se novčana pomoć uplaćuje bez podnošenja prijave podnosi u skladu sa ovim zakonom - elektronski preko portala Uprave za trezor.

Donošenje propisa

Član 8.

Bliži način prijave za dobijanje novčane pomoći iz čl. 4. i 5. ovog zakona, kao i način isplate sredstava i podnošenja reklamacija iz člana 7. ovog zakona, propisuje ministar nadležan za poslove finansija.

Izuzimanje od izvršenja

Član 9.

Novčana pomoć ne može biti predmet izvršenja u smislu zakona kojim se uređuju izvršenje i obezbeđenje.

Brisanje podataka iz Privremenog registra

Član 10.

Podaci iz Privremenog registra brišu se po isteku godinu dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Stupanje na snagu

Član 11.

Ovaj zakon stupa na snagu 1. avgusta 2023. godine, osim člana 8. ovog zakona koji stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja ovog zakona u "Službenom glasniku Republike Srbije".